TURYSTYKA EGZOTYCZNA
- Szczegóły
- Kategoria: Wybrane rodzaje turystyki kulturowej
- Opublikowano: wtorek, 09, czerwiec 2015 14:37
- Super User
Miliardy ludzi każdego roku opuszczając miejsce swojego stałego zamieszkania stając
się uczestnikami zjawiska zwanego ruchem turystycznym. Ogromne rzesze turystów
przemieszczają się do miejsc uznanych za najbardziej atrakcyjne, modnych, znanych z
reklamy i łatwo osiągalnych. To turystyka masowa, najczęściej utożsamiana z biernym
wypoczynkiem. Niektórzy jednak wybierają inne trasy, sądząc, że wyjeżdżać tam, gdzie wszyscy, jest równie źle, jak nigdzie nie wyjeżdżać. Zdecydowanie nie chcą być turystami,
albowiem odkąd zwiedzanie świata nabrało charakteru masowego, określenie „turysta” ma
znaczenie pejoratywne, nierzadko oznacza po prostu ograniczonego umysłowo i biernego
poznawczo intruza (Wieczorkiewicz, 2008).
Wśród wielu kategorii turystów znajdziemy takich, którzy wybierają jako cel podróży egzotyczne dla nich cele i kraje. W literaturze odróżnia się ich od osób zwanych turystami
nazywając podróżnikami (Winiarski, Zdebski 2009), czasem oni sami nazywają siebie globtroterami. Trafnie charakteryzuje ich sylwetkę Beata Pawlikowska w Poradniku
Globtrotera (2007, s.309). „Podróżnik – który stara się zrozumieć lokalna kulturę
i mówić miejscowym językiem – szybko zdobywa zaufanie i sympatie tubylców, którzy często pozwalają mu wejść do miejsc niedostępnym obcym. Tylko doświadczony podróżnik jest w stanie pokonać barierę kulturalno-językowo-obyczajową dzielącą jego i tubylców, przestaje być „obcym”, a staje się „jednym z nas”. Najważniejsze cechy podróżnika to ciekawość świata , szacunek dla wszystkich ludzi i ich tradycji, uczciwość, umiejętność przystosowania się do nowych sytuacji, łatwość nawiązywania kontaktów, odwaga. Tylko podróżnik potrafi wniknąć w lokalną kulturę i ją zrozumieć”.
Analizując wydzielone z olbrzymiej liczby wyróżnianych w literaturze form turystki
„turystykę egzotyczną” warto określić jej istotę, jak i zasięg geograficzny oraz społeczny.
Sama egzotyka definiowana jest jako ogół cech właściwy krajom o odmiennym klimacie,
kulturze, oryginalnych dla naszej cywilizacji. Czyli podróże egzotyczne dotyczyć będą celów
raczej odległych w sensie zarówno przestrzeni, jak i standardów kulturowych. Znajduje to
odzwierciedlenie w ofertach organizatorów takich podróży, analizę których przedstawiono w dalszej części artykułu. Turystka egzotyczna zaliczana jest do form turystyki kulturowej. Mikos von Rohrscheidt (2008) sprowadza ją do „wypraw o charakterze turystycznym, ukierunkowanych na spotkanie uczestników z obcymi i dalekimi kulturami istniejącymi lub
śladami dawnych odległych kultur poza obrębem własnego kontynentu, albo podejmowanych przez uczestników w celu takiego spotkania”
O zaliczeniu lub podróży egzotycznej do turystyki kulturowej decyduje program wyjazdu, ukierunkowany na poznawanie innych, egzotycznych dla podróżnika kultur, spotkania z ich przedstawicielami w miejscu docelowym. Pozwala to na oddzielenie egzotycznej turystyki wypoczynkowej od innych podróży motywowanych wypoczynkiem (np. pobyt w egzotycznym kąpielisku na Bali) czy zamiarem wspinaczki np. na Kilimandżaro. Te ostatnie wyjazdy egzotyczne spełniają kryteria turystyki kulturowej w ograniczonym zakresie, co wynika z konstrukcji programu. Nie sposób jednak wykluczyć możliwość kontaktu z lokalną kulturą nawet podczas tak zdeterminowanych wyjazdów. Zarówno w czasie wypoczynku turyści korzystają z lokalnych ofert wycieczek fakultatywnych do atrakcji kulturowych jak i stykają się codzienne z wytworami lokalnej, egzotycznej kultury, często przeżywając przy okazji klasyczny szok kulturowy. Terminem kulturowej turystyki egzotycznej Mikos von Rohrscheidt (2008) określa także prywatne i indywidualne podróż osób ogólnie zainteresowanych obcymi i dalekimi krajami i ich kulturą, podejmowane bez z góry ustalonego programu szczegółowego. Dopiero konkretne zwiedzania, wizyty i spotkania w miejscach odwiedzanych czynią te podróże ostatecznie wyprawami kulturowymi. Zgodzić się jednak wypada, że cel wyjazdu i jego program jest najważniejszym kryterium wyróżnienia egzotycznej turystyki kulturowej.
Przełom XX i XXI wieku przynosi znaczny rozwój turystyki egzotycznej. Na ten dynamiczny wzrost składa sięwiele przyczyn. Z jednej strony wiążą się one ze wzrostem zamożności społeczeństw w ośrodkach emisji ruchu turystycznego (Europa i Ameryka Północna, Japonia), jak i otwarciem się regionów recepcyjnych w Azji, Afryce, Australii czy Ameryce Południowej. Ważną rolę odgrywa również obniżenie kosztów podróży lotniczych i stopniowe skracanie ich długości. W kalkulacji wypraw egzotycznych koszty podróży stanowią dwie trzecie kosztów wyjazdu. Podróże egzotyczne stają się stopniowo relatywnie tańsze i nie różnią się drastycznie od odbywanych w obrębie własnego kontynentu (np. w Europie).
